
Mỗi ngày, ngành dịch vụ ăn uống (F&B) tạo ra một khối lượng rác thải khổng lồ. Ngoài thực phẩm thừa, dầu mỡ hay các chất tẩy rửa, thì bao bì thực phẩm chính là loại chất thải chiếm tỷ lệ lớn nhất. Với xu hướng người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến an toàn sức khỏe và môi trường, doanh nghiệp F&B đứng trước bài toán lớn: Nên chọn bao bì thực phẩm giấy hay bao bì nhựa?
Trong bài viết này, Inkroc sẽ phân tích rõ ưu – nhược điểm của từng loại bao bì, giúp các doanh nghiệp F&B đưa ra lựa chọn phù hợp nhất.
1. Bao bì trong ngành dịch vụ ăn uống
Trong ngành F&B, bao bì xuất hiện ở hầu hết các khâu kinh doanh và tiêu thụ sản phẩm. Từ việc đóng gói mang đi (takeaway, delivery), bảo quản thực phẩm tươi sống, đựng đồ uống cho đến bao bì công nghiệp (hộp carton, thùng sóng khi vận chuyển). Mỗi loại hình kinh doanh – quán cà phê, nhà hàng, chuỗi fastfood hay bếp ăn công nghiệp – sẽ có nhu cầu riêng về độ bền, an toàn, chi phí và hình thức.
Bên cạnh chức năng chứa đựng, bao bì còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực:
- Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm: ngăn bụi bẩn, vi khuẩn, giữ nguyên chất lượng món ăn.
- Tiện lợi cho vận chuyển: phù hợp giao hàng tận nơi, mang đi, đóng gói sẵn cho khách.
- Nhận diện thương hiệu: bao bì in logo, thiết kế bắt mắt trở thành “đại sứ thương hiệu” trên tay khách hàng.
- Giữ trọn trải nghiệm món ăn: giúp món không bị biến dạng, chảy nước, mất hương vị khi đến tay thực khách.
Có thể nói, bao bì không chỉ là vật dụng hỗ trợ trong vận hành, mà còn là yếu tố chiến lược giúp doanh nghiệp F&B gia tăng trải nghiệm khách hàng, tối ưu chi phí và xây dựng hình ảnh thương hiệu bền vững. Tuy nhiên, giữa rất nhiều lựa chọn, doanh nghiệp thường băn khoăn nên dùng bao bì giấy hay bao bì nhựa cho phù hợp.
Ở phần tiếp theo, hãy cùng tìm hiểu chi tiết về ưu – nhược điểm của hai loại bao bì này để xem đâu mới là giải pháp tối ưu cho mô hình kinh doanh F&B của bạn.
2. Bao bì nhựa
Nhựa lần đầu tiên được phát minh vào năm 1907 một cách tình cờ, nhưng phải đến thập niên 1950, khi polyethylene mật độ cao (HDPE) ra đời, nhựa mới thực sự bùng nổ và trở thành vật liệu đóng gói phổ biến nhất thế giới.
Khác với giấy, nhựa được sản xuất từ nhiên liệu hóa thạch – một nguồn tài nguyên không tái tạo. Thống kê cho thấy khoảng 4% sản lượng dầu mỏ toàn cầu hiện được sử dụng để sản xuất nhựa. Điều này khiến nhựa bị đánh giá là vật liệu có tính bền vững thấp.
Tuy vậy, nhựa đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống hiện đại. Việc loại bỏ hoàn toàn nhựa gần như là bất khả thi, do những lợi ích vượt trội mà nó mang lại, đặc biệt trong đóng gói thực phẩm và F&B.
2.1. Ưu điểm của bao bì nhựa
Mặc dù thường bị gắn với hình ảnh “không thân thiện môi trường”, nhựa vẫn có nhiều ưu điểm khiến doanh nghiệp F&B khó thay thế:
- Chi phí thấp: Nhựa rẻ, dễ sản xuất hàng loạt, giúp giảm chi phí bao bì so với giấy hay thủy tinh.
- Trọng lượng nhẹ: Nhựa nhẹ hơn nhiều so với thủy tinh hoặc kim loại, giúp tiết kiệm chi phí vận chuyển và giảm lượng khí thải CO₂.
- Độ bền cao: Khả năng chống ẩm, chống hóa chất, chống va đập tốt, giúp bảo vệ thực phẩm trong suốt quá trình vận chuyển.
- Tính an toàn: Nhiều loại bao bì nhựa được sản xuất trong môi trường kín, có thể niêm phong mà không cần tiếp xúc trực tiếp với con người, hạn chế nguy cơ nhiễm bẩn thực phẩm.
- Gia tăng tuổi thọ thực phẩm: Nhờ công nghệ lớp rào cản, nhựa có thể bảo quản đồ ăn, ngăn oxy, vi khuẩn, từ đó kéo dài hạn sử dụng.
- Khả năng tái chế nhất định: Dù không cao, nhưng một số loại nhựa có thể tái chế tới 10 lần trước khi mất chất lượng.
2.2. Nhược điểm của bao bì nhựa
Đi kèm với lợi ích kinh tế, nhựa mang lại nhiều hệ lụy mà doanh nghiệp F&B cần cân nhắc:
- Không phân hủy sinh học: Túi nhựa hoặc hộp nhựa có thể tồn tại hàng trăm đến hàng nghìn năm trong môi trường.
- Ô nhiễm vi nhựa: Khi phân rã, nhựa tạo ra các hạt vi nhựa gây hại cho đất, nguồn nước và hệ sinh thái biển.
- Tỷ lệ tái chế thấp: Chỉ khoảng 8,7% nhựa được tái chế (theo EPA, 2020), phần lớn vẫn kết thúc tại bãi rác hoặc đại dương.
- Tiêu tốn tài nguyên khi sản xuất: Quá trình sản xuất nhựa đòi hỏi nhiều năng lượng, thải ra lượng lớn khí nhà kính.
- Khó phân loại tái chế: Nhiều loại nhựa bị nhiễm bẩn từ thực phẩm, khiến quá trình tái chế kém hiệu quả.
- Rủi ro an toàn: Một số loại nhựa kém chất lượng có thể giải phóng hóa chất độc hại khi tiếp xúc với nhiệt hoặc dầu mỡ, gây lo ngại về sức khỏe.
2.3. Các loại nhựa dùng trong bao bì thực phẩm
Trong ngành F&B, không phải loại nhựa nào cũng được phép sử dụng. Các tổ chức quản lý quy định rõ loại nhựa nào đạt chuẩn tiếp xúc với thực phẩm. Dưới đây là các vật liệu phổ biến:
- PET (Polyethylene Terephthalate)
- Ứng dụng: chai nước, hộp đựng thực phẩm, khay bánh.
- Ưu điểm: nhẹ, bền, không phản ứng với thực phẩm.
- CPET (Crystallized PET)
- Ứng dụng: khay thực phẩm dùng trong lò vi sóng, lò nướng.
- Ưu điểm: chịu nhiệt tốt, dẻo hơn PET thường.
- PP (Polypropylene)
- Ứng dụng: hộp sữa chua, hộp cơm dùng lò vi sóng, bao bì đồ ăn nhanh.
- Ưu điểm: chịu nhiệt cao, không dễ vỡ.
- HDPE (High Density Polyethylene)
- Ứng dụng: chai sữa, lon nước trái cây, túi siêu thị.
- Ưu điểm: cứng, kháng dung môi, bền.
- LDPE (Low Density Polyethylene)
- Ứng dụng: túi nhựa, màng bọc thực phẩm, bao bì đông lạnh.
- Ưu điểm: mềm dẻo, chống ẩm tốt.
- PVC (Polyvinyl Chloride)
- Ứng dụng: bao bì kẹo, ống đựng thực phẩm, hộp cứng.
- Ưu điểm: bền, in ấn dễ dàng, nhưng gây tranh cãi vì ảnh hưởng môi trường.
- PS (Polystyrene)
- Ứng dụng: cốc xốp, hộp cơm xốp.
- Ưu điểm: nhẹ, rẻ, nhưng khó tái chế và gây hại môi trường.
2.4. Chính sách hạn chế nhựa trên thế giới
Do tác động tiêu cực, nhiều quốc gia đã bắt đầu hạn chế hoặc cấm nhựa dùng một lần:
- California (Mỹ): từ năm 2014 đã cấm túi nhựa dùng một lần tại các cửa hàng bán lẻ lớn.
- Liên minh châu Âu (EU): cấm dao, thìa, ống hút nhựa dùng một lần từ năm 2021.
- Việt Nam: đặt mục tiêu đến 2030 loại bỏ bao bì nhựa khó phân hủy trong ngành bán lẻ và F&B. - Nguồn Bộ công thương
3. Bao bì giấy
Trong bối cảnh ngành F&B chịu áp lực lớn từ xu hướng tiêu dùng xanh và các chính sách môi trường, bao bì giấy đang trở thành lựa chọn thay thế hàng đầu cho nhựa. Không chỉ vì tính thân thiện với môi trường, mà còn bởi khả năng tái chế, in ấn, thẩm mỹ và sự đồng bộ với chiến lược xây dựng thương hiệu bền vững.
Tuy nhiên, cũng giống như nhựa, giấy không phải vật liệu “hoàn hảo”. Doanh nghiệp cần hiểu rõ ưu, nhược điểm và các loại vật liệu giấy phổ biến để đưa ra quyết định phù hợp.
3.1. Ưu điểm của bao bì thực phẩm giấy
Thân thiện với môi trường
- Giấy phân hủy sinh học nhanh hơn nhiều so với nhựa (chỉ vài tháng so với hàng trăm năm).
- Dễ dàng tái chế, tái sử dụng nhiều lần mà không cần dùng đến hóa chất độc hại.
- Nguồn nguyên liệu có thể đến từ gỗ tái sinh, được chứng nhận FSC, hạn chế nạn phá rừng.
An toàn và không độc hại
- Khác với một số loại nhựa có nguy cơ thôi nhiễm vi chất độc hại vào thực phẩm, giấy là vật liệu tự nhiên, an toàn hơn khi tiếp xúc trực tiếp.
- Thích hợp với các loại bao gói khô, bánh kẹo, đồ ăn nhanh, cà phê mang đi.
Tính thẩm mỹ và truyền thông thương hiệu
- Bao bì giấy mang lại cảm giác “cao cấp” và thân thiện với người dùng.
- Dễ in ấn logo, họa tiết, thông điệp thương hiệu.
- Hỗ trợ chiến lược marketing “xanh” – một lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh người tiêu dùng ưu tiên doanh nghiệp có trách nhiệm môi trường.
Chi phí dài hạn hợp lý
- Dù giá ban đầu cao hơn nhựa, nhưng nhờ hình ảnh tích cực và sự ủng hộ từ người tiêu dùng, bao bì giấy có thể giúp tăng doanh số và giá trị thương hiệu.
3.2. Nhược điểm của bao bì giấy
Khả năng bảo quản thực phẩm kém hơn nhựa
- Giấy ít có khả năng chống ẩm, chống dầu mỡ và bảo quản lâu dài.
- Để tăng độ bền, giấy thường phải tráng thêm lớp nhựa, vô tình làm giảm tính “xanh”.
Chi phí sản xuất và vận chuyển cao
- Nặng hơn nhựa → chi phí vận chuyển cao hơn.
- Quá trình sản xuất tiêu tốn nhiều nước và năng lượng.
Độ bền cơ học hạn chế
- Không chịu được tải trọng lớn như nhựa.
- Dễ rách, nhàu khi tiếp xúc với ẩm.
Gây áp lực đến tài nguyên rừng
- Dù có chứng chỉ FSC, nhưng nếu nhu cầu giấy tăng cao, nguy cơ khai thác rừng vẫn hiện hữu.
3.3. Các loại giấy phổ biến trong bao bì thực phẩm
Giấy Kraft
- Đặc điểm: Màu nâu đặc trưng, dai, bền, khó rách.
- Ứng dụng: Làm túi giấy đựng bánh mì, cà phê, thức ăn nhanh, hộp giấy đựng thực phẩm mang đi (take away).
- Ưu điểm: Thân thiện môi trường, có thể tái chế, chịu lực tốt.
Giấy Ivory
- Đặc điểm: Bề mặt một mặt trắng láng, một mặt hơi nhám. Cứng cáp hơn giấy Couche.
- Ứng dụng: Hộp đựng thức ăn, hộp bánh ngọt, hộp kem, bao bì sang trọng.
- Ưu điểm: In ấn đẹp, giữ form tốt, phù hợp bao bì cao cấp.
Giấy Couche (Coated Paper)
- Đặc điểm: Bề mặt láng mịn, độ trắng cao, in hình ảnh sắc nét.
- Ứng dụng: Bao bì bánh kẹo, hộp fastfood, túi giấy quảng bá thương hiệu.
- Ưu điểm: Màu sắc in ấn bắt mắt, dễ gia công.
Giấy Duplex
- Đặc điểm: Một mặt trắng láng, một mặt xám, độ cứng cao.
- Ứng dụng: Thùng carton cứng, hộp đựng thực phẩm khô (mì, ngũ cốc, bánh quy).
- Ưu điểm: Giá thành hợp lý, bảo vệ hàng hóa tốt.
Giấy Bristol
- Đặc điểm: Bề mặt láng, mịn, độ cứng cao.
- Ứng dụng: Bao bì mỹ phẩm, thực phẩm cao cấp, hộp quà tặng.
- Ưu điểm: In ấn tốt, bền, sang trọng.
Giấy Glassine (Giấy chống thấm dầu)
- Đặc điểm: Trong mờ, chống dầu mỡ, chống ẩm.
- Ứng dụng: Bao gói bánh ngọt, hamburger, khoai tây chiên, thực phẩm dầu mỡ.
- Ưu điểm: An toàn thực phẩm, thân thiện môi trường.
Giấy Carton / Giấy Sóng
- Đặc điểm: Gồm nhiều lớp giấy xếp sóng, dày và cứng.
- Ứng dụng: Đóng gói vận chuyển thực phẩm, thùng pizza, thùng hàng F&B.
- Ưu điểm: Bảo vệ sản phẩm tốt, chịu lực cao.
4. So sánh bao bì thực phẩm nhựa và bao bì thực phẩm giấy trong F&B
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Qua những phân tích trên thì việc lựa chọn bao bì phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
- Mô hình kinh doanh: Các chuỗi fastfood có thể ưu tiên bao bì nhựa để tối ưu chi phí và khả năng bảo quản, trong khi quán cà phê hoặc thương hiệu cao cấp thường chọn bao bì giấy để khẳng định hình ảnh “xanh”.
- Đối tượng khách hàng: Thế hệ trẻ ngày càng quan tâm đến môi trường, họ sẵn sàng ủng hộ thương hiệu sử dụng bao bì thân thiện, tái chế được.
- Chiến lược thương hiệu: Bao bì giấy giúp nhấn mạnh định vị “cao cấp, bền vững”; còn bao bì nhựa phù hợp với hướng đi “giá tốt, tiện lợi”.
Nếu bạn đang tìm giải pháp bao bì giấy tối ưu cho mô hình F&B của mình, INKROC sẵn sàng đồng hành từ thiết kế đến sản xuất, mang đến bao bì chất lượng – phù hợp chiến lược thương hiệu và ngân sách doanh nghiệp.
CÔNG TY TNHH BAO BÌ INKROC
- Hotline: 086631096
- Website: inkroc.vn
- Địa chỉ: Số 450 Nguyễn Văn Giáp, Phường
- Cầu Diễn, Quận Nam Từ Liêm
